Jaki pellet lepszy: iglasty czy liściasty, dębowy czy sosnowy?

Chociaż na pierwszy rzut oka wybór pelletu wydaje się być kwestią drugorzędną, jednak po zagłębieniu się w temat okazuje się, że zakup odpowiedniego rodzaju pelletu może mieć decydujący wpływ na właściwe ogrzanie budynku. Jaki pellet zatem wybrać by zmaksymalizować siłę grzewczą oraz zminimalizować zabrudzenia?

Dobry pellet – co to oznacza?

Jeden pellet będzie optymalny do domu jednorodzinnego, inny do większych budynków i dużych kotłowni. Istotne jest to, jaki mamy rodzaj kominka oraz jak dużą powierzchnię chcemy ogrzać. W tym artykule podpowiemy na co zwracać uwagę przy zakupie pelletu oraz jaki produkt wybrać.
 

Pellet to produkt opałowy powstający z użytecznych, palnych materiałów  pochodzenia naturalnego. Materiały te są oczyszczane z zanieczyszczeń (w zależności od zastosowania)  rozdrabniane, ,  suszone, a następnie poddawane prasowaniu. Z tak przygotowanego surowca powstaje ekologiczny granulat, który po spakowaniu trafia do dystrybutorów i konsumentów. Pellet można podzielić na rodzaje w oparciu o materiał, z którego powstał. Najczęściej spotykane rodzaje pelletu to:
 

• Pellet drzewny – powstaje z trocin, zrębek i innych materiałów z szeroko rozumianego procesu obróbki drewna. Produkowany jest z drzew liściastych lub iglastych.
• Pellet agro – powstaje z odpadów powstałych w wyniku prac rolniczych, np. słomy, siana, biomasy.
• Pellet słonecznikowy powstały z odpadów  ziarna słonecznika, tj. tzw. „łusek” .

Pellet stanowi doskonałą alternatywę dla innych paliw opałowych. Coraz więcej osób decyduje się na zmianę urządzenia grzewczego i wybiera ogrzewanie pelletem. Podstawowe zalety pelletu to atrakcyjna cena, „zerowy bilans” emisji dwutlenku węgla, nieduża ilość popiołu i co bardzo ważne – mniej zanieczyszczeń. Najbardziej popularnym rodzajem pelletu jest pellet drzewny. Jaki jednak wybrać – iglasty czy liściasty?

Jaki pellet lepszy – iglasty czy liściasty?

Pellet iglasty ma nieco lepsze parametry od pelletu liściastego. Przed obróbką to drzewo liściaste ma lepsze parametry opałowe niż drzewo iglaste i jest wydajniejsze. Jednak podczas procesu  prasowania i granulacji  surowiec drzewny zmienia swą gęstość, a to ona decyduje między innymi o jego wartości opałowej. Dodatkowo, pellet iglasty  ma jaśniejszy kolor i trudniej pomylić go z agropelletem czy pelletem wzbogaconym pyłami i szkodliwymi dodatkami. Pellet iglasty z uwagi na swój naturalny skład (związki żywiczne) będzie się lepiej rozpalał i miał lepsze parametry energetyczne. Ważniejsze jednak od tego, czy zdecydujemy się na zakup pelletu iglastego czy liściastego jest to, aby był dobrej jakości i nie posiadał w składzie sztucznych składników oraz zanieczyszczeń naturalnych w postaci krzemionki (potocznie zwanej „piachem”).
 

Częste są opinie, że większa zawartość żywic w pelletach iglastych negatywnie wpływa na palność. Prawda jednak jest zupełnie inna: żywice są jednym z naturalnych czynników wpływających  na walory energetyczne paliwa. Istotnym parametrem podczas wyboru pelletu jest tzw. „kaloryczność”. Opisuje ona wartość energetyczną – w tym wypadku opałową. Pellety iglaste charakteryzują się wyższą kalorycznością niż pelety liściaste , sięgającą nawet ponad 5 kWh z kilograma produktu.

Pellet dębowy a pellet sosnowy - różnice

Pellet sosnowy różni się od pelletu dębowego kolorem, efektywnością oraz zapachem uwalnianym podczas spalania. Zaletą sosnowego jest dobre spalanie się bez konieczności regulacji podawania i natężenia nadmuchu. Jeden i drugi rodzaj pelletu jest ekologiczny, a powstały po spaleniu popiół można wykorzystać jako nawóz do ogródka. Wyprodukowanie pelletu dębowego jest trudniejsze od produkcji pelletu z innych rodzajów drewna, dlatego najczęściej spotykane są pellety dębowe mieszane z innym rodzajem drewna. Na rynku można spotkać pellety dębowe gorszej jakości, ze szkodliwymi dodatkami w składzie, dlatego bardzo ważne jest zwracanie uwagi na jakość kupowanego paliwa. Warto też pamiętać, że pył z drewna dębowego jest niestety rakotwórczy, a pellet dębowy najczęściej powstaje z pyłów poprodukcyjnych w branży meblarsko-budowlanej.

Wielkość granulatu – czy jest istotna?

Najczęściej granulat pojawia się w dwóch wielkościach: 6 mm i 8 mm. Pod względem energetycznym oba te rozmiary niczym się nie różnią. Można jednak w odniesieniu do rodzaju ogrzewanego budynku określić, jaki pellet będzie gorszy a jaki lepszy. 6 mm czy 8 mm stosuje się bowiem w różnych miejscach: 6 mm jest odpowiedniejszy do domów jednorodzinnych, 8 mm zaś najczęściej stosowany jest w większych kotłowniach, np. w budynkach użyteczności publicznej.

Który pellet jest najlepszy? Po czym poznać zły pellet?

Na rynku znajdziemy pellety iglaste, liściaste oraz mieszanki. Znajdziemy niestety także podróbki pelletu, których cena będzie atrakcyjniejsza, jednak gorsza jakość będzie się wiązała z gorszą wydajnością, rozpadaniem się pelletu, dużą ilością popiołu, nieprzyjemnym zapachem oraz w głównej mierze z awariami pieca. Bardzo często stosowanie zanieczyszczonego pelletu bez certyfikatu EN Plus A1 będzie wiązało się z utrata gwarancji na kocioł oraz z nieodwracalnymi uszkodzeniami podzespołów kotła.
 

Najgorszy pellet z jakim możemy spotkać się u nieuczciwych dostawców to taki, który wyprodukowany został z odpadów po meblach lub np. oknach drewnianych. Często stosowaną praktyką przez nieuczciwych producentów jest dodawanie do pelletu odpadów w postaci MDF, HDF, sklejki). Zawartość lakierów powoduje przyspieszoną korozję elementów kotłów i kominków, w których spalany jest taki pellet. Bardzo szybko powstają ubytki, dziury i odkształcenia, co skutkuje koniecznością wymiany kotłów w krótkim czasie.
 

Jeśli chcemy być pewni, że pellet, który planujemy kupić, będzie bezpieczny dla naszego kotła, zajrzymy na stronę www Instytucji Enplus, która przedstawia aktualne zestawienia  certyfikowanych producentów i sprzedawców pelletu. Znajdziemy na niej także niestety listę firm, które oszukują na jakości pelletu i zostały wpisane na tzw. czarną listę: https://enplus-pellets.eu/pl/blacklist.html
 

Przy zakupie pelletu zwróćmy uwagę na takie jego cechy jak:

• produkt musi mieć na opakowaniu umieszczony certyfikat jakości EN Plus A1 lub DIN Plus w postaci znaku graficznego i NUMERU , który bardzo łatwo można sprawdzić na stronach jednostek certyfikujących EN Plus i DIN Plus.
• opakowanie (szata graficzna i informacje tam zawarte), w którym zapakowany jest pelet, podlega rejestracji i każdy producent produkujący pellet certyfikowany ma obowiązek zarejestrować je w jednostce certyfikującej. Konsument może to zweryfikować wchodząc na stronę EN Plus.
• zapach – podczas spalania powinniśmy wyczuwać jedynie zapach drewna, jeśli będzie wyczuwalna chemiczna woń, oznacza to, że zakupiony prze nas pellet jest zanieczyszczony i nie spełnia norm jakościowych
• rozmiar – kawałki pelletu powinny być regularnej wielkości (długie pelletki , tj. powyżej 40mm mogą powodować zawieszanie się go w podajnikach i uniemożliwiać prawidłowy proces spalania
• porowatość – dobry pellet nie powinien być porowaty, jego struktura powinna być zbita, a pellet podczas wsypywania do jakiegoś naczynia powinien wyraź dzwonić (łatwo taki test przeprowadzić wsypując pellet do szklanki, i jeśli nie usłyszymy charakterystycznego tzw. „dzwonienia”, to pelet będzie powodował problemy podczas spalania i będzie mało wydajny i nieekonomiczny dla użytkownika),
• skład – nie kupujmy pelletu z dodatkiem sztucznych składników. Pellet wzbogacony o sztuczne dodatki zanurzony w wodzie często nie rozpadnie się – ten bez dodatków już po paru minutach zacznie się rozpadać
• właściwą zawartość wody – max 10%
• ciężar – dobry pellet nie powinien pływać na wodzie, a tonąć w niej i ulegać powolnemu rozkładowi (rozpuszczając kilka szt. pelletu w szklance od razu zobaczymy z czego jest tak naprawdę zrobiony, ponieważ kora i inne lekkie zanieczyszczenia będą unosić się na powierzchni wody, a po odsączeniu na chusteczce papierowej tego co opadło na dno w palcach wyczujemy zanieczyszczenia np. w postaci piasku).

Podsumowanie

Pellet to doskonała alternatywa dla drewna. Wykorzystuje on wszystkie najlepsze cechy różnych rodzajów drewna, a do tego gwarantuje czystość i świetnie wpisuje się w trend ekologiczny. Wykorzystanie pelletu nie zawsze wymaga specjalnego kominka – w tradycyjnych wystarczy np. odpowiedni kosz. Dzięki procesowi suszenia i granulacji  wydajność pelletu jest lepsza (powtarzalne parametry, niska zawartość wody) niż wydajność naturalnego sezonowanego  drewna. Najważniejsze przy zakupie pelletu jest zwracanie uwagi na jego jakość – pamiętaj, że nie kupisz dobrego pelletu za niską cenę! Zbyt niska cena zawsze będzie oznaczała gorszą jakość oraz wzbogacanie produktu o tanie dodatki.